การสอนลูกเรื่องแรงโน้มถ่วง (Teaching Children about Gravity) หมายถึง การจัดกิจกรรมให้เด็กปฐมวัยได้เรียนรู้เกี่ยวกับแรงที่โลกกระทำต่อวัตถุทุกชิ้น ดึงวัตถุในทิศทางเข้าสู่ศูนย์กลางของโลก ทำให้วัตถุยึดติดกับพื้นโลก มิให้ทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่บนผิวโลกหรือบรรยากาศของโลกหลุดลอยไปในอากาศได้ ทั้งนี้ เด็กปฐมวัยมีนิสัยสงสัยใคร่รู้เป็นโดยธรรมชาติ การที่เด็กมองเห็นสิ่งต่างๆรอบตัว และเกิดเรื่องราวให้ชวนคิด ชวนให้สงสัยมีมากมาย รวมทั้งคำถามว่า “อะไรที่ทำให้เรายืนอยู่บนพื้นโลกได้โดยไม่ปลิวหายไปในอากาศ” และ “มีใครบ้างที่อยู่ใต้พื้นโลก เขาหล่นหายไปหรือไม่” คำถามของเด็กมีคำ ตอบ แต่หากผู้ใหญ่บอกเล่าเพียงให้เด็กทราบว่า ที่เป็นเช่นนี้เพราะโลกมีแรงโน้มถ่วง การบอกเช่นนั้นไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย เพราะเด็กบอกไม่เห็นแรงโน้มถ่วง แต่หากเด็กได้มีโอกาสตรวจสอบเรื่องนี้จากกิจกรรมง่ายๆ ที่ครูหรือพ่อแม่จัดให้เด็กได้กระทำ จนเกิดเป็นความเข้าใจในเหตุและเห็นผลสอดคล้องกัน จะเป็นการส่งเสริมความคิด ทัศนคติที่ดีและเกิดทักษะที่จำเป็นในการแสวงหาความรู้ต่อๆไปอีกให้แก่เด็ก การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เด็กเรื่องแรงโน้มถ่วงจึงเป็นเรื่องหนึ่งที่เด็กปฐมวัยควรเรียนรู้
การสอนเรื่องแรงโน้มถ่วงสำคัญอย่างไร?
เรื่องแรงโน้มถ่วงเป็นเนื้อหาสาระวิทยาศาสตร์ระดับปฐมวัย ที่เชื่อมโยงกับกรอบมาตรฐานการเรียนรู้ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สำหรับเด็กปฐมวัย อายุ 3-5 ปี สาระที่ 4: แรงและการเคลื่อนที่ มาตรฐาน ว 4.1: เข้าใจธรรมชาติของแรงแม่เหล็กไฟฟ้า แรงโน้มถ่วง และแรงนิวเคลียร์ มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้ประโยชน์อย่างถูกต้องและมีคุณธรรม เรื่องแรงโน้มถ่วงจึงเป็นสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวกับธรรม ชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัว ซึ่งความเป็นธรรมชาติกับความเป็นวิทยาศาสตร์คือเรื่องเดียวกัน จึงเป็นความจำเป็นที่เด็กควรได้รับการจัดประสบการณ์ ให้เกิดความสามารถที่จะเก็บเกี่ยวความรู้ ความเข้าใจในประโยชน์ของธรรมชาติและการนำไป ใช้ในการดำรงชีวิต ดังที่นักการศึกษาหลายท่านได้กล่าวถึงวิทยาศาสตร์กับธรรมชาติมีความสัมพันธ์กัน ดังเช่น ภพ เลาหไพ บูลย์ กล่าวว่า วิทยาศาสตร์เป็นวิชาที่สืบค้นหาความจริงเกี่ยวกับธรรมชาติ โดยใช้กระบวนการการแสวงหาความรู้ทางวิทยา ศาสตร์ วิธีทางวิทยาศาสตร์ และเจตคติทางวิทยาศาสตร์ เพื่อให้ได้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป เมื่อเด็กได้รับการจัดประสบการณ์ทางวิทยาศาสตร์นั้น จะช่วยให้เด็กเกิดการพัฒนาการตามจุดมุ่งหมายของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย คือ การส่งเสริมให้เด็กเกิดพัฒนาการ 4 ด้านคือ
- ด้านร่างกาย ได้ใช้ประสาทสัมผัสเรียนรู้
- - ด้านอารมณ์และจิตใจ ได้ รับการตอบสนองความต้องการและความสนใจของเด็ก
- - ด้านสังคมเด็กได้มีกิจกรรมทำร่วมกับผู้อื่น รู้จักกฎ กติกา ระเบียบของสังคม
- - ด้านสติปัญญา รู้จักการคิดแก้ปัญหา การตัดสินใจและได้เรียนรู้สิ่งแปลกใหม่ด้วยตนเอง
การพัฒนาดังกล่าวครูและผู้ปกครองสามารถส่งเสริมเด็กได้จากเรื่องแรงโน้มถ่วง
พ่อแม่ ผู้ปกครองจะสอนลูกเรื่องแรงโน้มถ่วงอย่างไร?
พ่อแม่ผู้ปกครองจะสอนเรื่องแรงโน้มถ่วงให้ลูกที่บ้าน ด้วยการเล่นและสังเกตสิ่งต่างๆรอบตัวด้วยกันได้หลากหลาย ตัว อย่างเช่น
- - ชั่งน้ำหนักและจดบันทึกไว้ เป็นข้อสังเกตว่าลูกเปลี่ยนแปลงเมื่อเจริญเติบโตขึ้น ขณะเดียวกัน การใช้เครื่องชั่งน้ำหนักเป็นเครื่องเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นจากความรู้ของนักวิทยาศาสตร์ที่ค้นพบว่า โลกเรามีแรงดึงดูด เราเรียกว่าแรงโน้มถ่วง พ่อแม่สนทนาชี้แนะให้ลูกรู้จักได้
- - ต้นไม้รอบๆบ้าน มีใบไม้ ผลไม้ ดอกไม้ เมื่อลมพัดผ่าน หรือผลไม้สุก ใบไม้แก่ ก็จะร่วงหล่นลงสู่โคนต้น พ่อแม่เก็บกวาดใบไม้ เก็บผลไม้ ให้ลูกมีส่วนร่วมด้วย จะเกิดเป็นความรู้อย่างไม่ทางการที่เด็กสังเกตได้
- - เล่นกับลูก เช่น เล่นโยกเยก วิธีเล่น พ่อหรือแม่ นอนหงายราบกับพื้น จับลูกนั่งที่ข้อเท้าพ่อแม่ ยึดมือลูกไว้ โยกตัวลูกขึ้นพร้อมกระดกข้อเท้า ร้องคำคล้องจองประกอบว่า "โยกเยกเอย น้ำท่วมเมฆ กระต่ายลอยคอ หมาหางงอ ขี่คอโยกเยก" เด็กจะเพลิดเพลินกับการโยกขึ้นลง และฟังคำร้องเป็นจังหวะสนุกสนาน เด็กจะสังเกตว่า ตัวฉันอยู่ที่ข้อเท้าพ่อแม่ไม่ลอยไปไหน
- - การเล่นกีฬาทุกประเภท ให้ลูกสังเกตเรื่องวัตถุหล่นลงสู่พื้นดิน อุปกรณ์การเล่น ได้แก่ กีฬา แข่งขันตีปิงปอง แบดมิน ตัน กีฬาเบสบอล บาสเกตบอล หาดวอลเลย์บอล ยกน้ำหนัก ฯลฯ สังเกตผู้เล่นเมื่อเคลื่อนไหว แม้จะขึ้นที่สูงก็จะกลับลงสู่พื้นดินเสมอ เช่น กีฬาว่ายน้ำ ผู้เล่นจะยืนที่กระดานกระโดดแล้วพุ่งตัวลงสู่สระน้ำในท่าต่างๆ การเล่นยิมนาสติก ผู้เล่นจะแสดงลีลาท่าทางที่ใช้พลังกำลังของร่างกาย บางท่าจะหมุนตัวหรือพลิกร่างขึ้นสู่อากาศ แต่ก็กลับลงสู่พื้นดินเสมอ หรือการสังเกต นักกายกรรม นักบัลเล่ต์ จะเต้นโดยการใช้แขนขาพยุงร่างกายให้สมดุล เป็นต้น
- - มีโอกาสนำลูกเดินทางร่วมไปด้วยโดยสารเครื่องบิน สังเกตว่า เราขึ้นเครื่องบินสู่ท้องฟ้า แต่ในที่สุดเราก็กลับลงมาสู่พื้นดินเสมอ
- - ให้ลูกมีส่วนร่วมทำอาหารบางชนิด ทำให้เห็นการดีดกระเด็นของอาหารบางชนิดแล้วกลับลงสู่ภาชนะ เช่น คั่วเมล็ดข้าวโพด
- - นำลูกไปร้านค้าที่มีการชั่งสินค้า สังเกตปริมาณกับเข็มที่เครื่องชั่ง เช่น น้ำหนักของข้าวสาร เนื้อสัตว์ ผัก ผลไม้ น้ำตาล ถั่ว เป็นต้น
- - วันหยุดสุดสัปดาห์ หรือวันพักร้อนของพ่อแม่ พาลูกไปเที่ยวที่น้ำตก ที่น้ำพุ สังเกตการไหลของน้ำจากที่สูงลงสู่ที่ต่ำ การพุ่งของน้ำพุแล้วตกลงสู่พื้นเสมอ
- - บางครั้งอาจจะเกิดเหตุการณ์เรื่องสิ่งของต่างๆรอบตัวหล่น เป็นโอกาสที่ดีที่จะสนทนาเพิ่มประสบการณ์ เรื่องแรงโน้มถ่วงให้ลูกทราบ เช่น เสื้อผ้าที่เราซักตากไว้ ลมพัดและอาจจะปลิวตกหล่นที่พื้น แก้วน้ำ จาน ชาม ช้อน ฯลฯ ตกหล่นลงมา
- - หาหนังสือเกี่ยวกับแรงโน้มถ่วงมาอ่านให้ลูกฟัง เช่น การบินของสัตว์ปีก ยานอวกาศ เครื่องบิน นักบินอวกาศ ดาวตก เป็นต้น
กิจกรรมดังกล่าวเป็นเรื่องที่อยู่รอบๆตัวของเด็ก อาจจะเกิดขึ้นในชีวิตประจำวันเสมอ แต่บางเรื่องเป็นการจัดกิจกรรมให้เกิด ขึ้น จึงเป็นบทบาทของพ่อแม่ที่จะทำความเข้าใจเรื่องเหล่านี้ โดยการศึกษาค้นคว้าและร่วมกิจกรรมการสอนกับครู เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้เรื่องแรงโน้มถ่วงจากโรงเรียนและบ้านที่สอดคล้องกัน
ที่มา: http://taamkru.com/th/%E0%B8%AA%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%A5%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%82%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น